Philippe Starck ứng dụng AI để sản xuất giày tái chế

Ở đầu dây bên kia cuộc gọi trên Zoom là kiến trúc sư, nhà phát minh, và nhà thiết kế công nghiệp nổi tiếng thế giới, Philippe Starck. Trong suốt cuộc gọi, người sáng tạo vui vẻ và luôn nhiệt huyết đang phấn khởi thuyết phục tôi hai điều: Thứ nhất, đối với ông, Bồ Đào Nha, nơi ông sinh sống, rất tuyệt vời; và thứ hai, AI không còn là sự lựa chọn cho cả thế giới và nhân loại phải chấp nhận.

“Vấn đề là, chúng ta không đủ thông minh,” Starck nói.

Bởi chúng ta là con người, theo Starck.

“Chúng ta luôn đối mặt với nhiều thách thức cũng như những vấn đề to lớn, quan trọng. Nên chúng ta cần phải rất nhanh để giải quyết những thách thức này. Đó là lý do tại sao không còn có sự lựa chọn, AI không còn là sự lựa chọn,” ông nhấn mạnh.

“Và hiện có nhiều người hỏi, ‘Trời ơi, AI mang lại lợi ích hay ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống?’ – đây là lối tư duy cũ rồi. Trước kia thôi. Bây giờ chúng ta cần sự giúp đỡ của người bạn AI, và người bạn này rất hữu ích vì AI thông minh hơn chúng ta rất nhiều.”

Cuộc trò chuyện xoay quanh AI vì Starck hợp tác với chuyên gia giày dép người Pháp, Karim Oumnia, và dịch vụ giày thể thao AI mới giới thiệu, Baliston, để ra mắt bộ sưu tập Baliston by STARCK.

“Tôi muốn hợp tác với AI vì bản thân không còn cảm thấy hứng thú với tính sáng tạo của chính mình. Tôi muốn đến nơi khác, một lãnh thổ hoàn toàn không phải do nhân loại, nền văn hóa hay tình cảm tạo nên. Đây là lý do tại sao 5 năm trước tôi là người đầu tiên trên thế giới ứng dụng AI để sản xuất ra một sản phẩm công nghiệp thực sự,” Starck nói.

Trong 10 năm sản xuất, bao gồm 2 năm Starck thiết kế giày, Baliston by STARCK là loại giày có thể thay đổi cũng như tái chế được, sử dụng công nghệ để gửi thông tin sinh trắc học của người mang trực tiếp từ chân đến công ty đồng thời ghi lại những thay đổi cũng như phát triển thể chất ở chân người mang nhằm điều chỉnh đôi giày cho phù hợp.

Tóm lại—khi bàn chân của chính người mang thay đổi theo thời gian, thì đế trong giày cũng sẽ được điều chỉnh theo. Ngoài ra, khi đế bị mòn, giày sẽ tự động yêu cầu người mang gửi đế cũ đến công ty để thay thế. Đó là ý tưởng hoàn toàn về một đôi giày hỗ trợ quá trình phát triển thể chất của người mang mà còn không bao giờ phải vứt bỏ đi cũng như có thể tái chế 100%.

“Kiểu đi bộ, cách chúng ta vận động thể hiện được tình trạng sức khỏe và tôi đã suy nghĩ rất lâu, làm thế nào chúng ta có thể thu thập dữ liệu này từ bàn chân để tạo ra nhiều giá trị hơn cho đôi giày?” Oumnia giải thích trong cuộc gọi từ Pháp.

Oumnia tiếp tục giải thích mối liên hệ giữa khả năng vận động với các rối loạn sức khỏe khác nhau như bệnh Parkinson, một chủ đề mà ông nghiên cứu rất kỹ. Đế giày của ông hiện đang được sử dụng dưới sự hợp tác với Digitsole, người sử dụng chúng để cung ứng dịch vụ chăm sóc sức khỏe (với sự chấp thuận của FDA ) ở những cơ sở y tế như Johns Hopkins và Cleveland Clinic, giúp “bác sĩ cải thiện kết quả đánh giá lâm sàng bệnh nhân mắc các dạng rối loạn vận động khác nhau.”

“Với dự án như Baliston, lần đầu tiên tôi cảm thấy mình trở nên hữu ích vì có lẽ đây là đề xuất mẫu mực nhất mà tôi từng đưa ra bởi vì mọi thứ tốt đẹp đều được những người cực kỳ thông minh hơn tôi, cũng như người rất trung thực và nghiêm khắc thực hiện hết rồi,” Starck nói.

Đây có phải đề xuất mẫu mực nhất mà Starck từng đưa ra không?

Đó là xuất phát từ một người đàn ông, vào giữa những năm 90 đã thay đổi hoàn toàn khái niệm về khách sạn khi thiết kế lại The Delano ở Miami và The Hudson ở New York. Cũng chính người đàn ông này thiết kế và sau đó thiết kế lại mọi thứ, từ căn hộ riêng của Tổng thống Pháp đến không gian sống bên trong trạm vũ trụ thương mại đầu tiên cho Axiom Space–một thiết kế đã được NASA áp dụng và đặt trong trạm Vũ trụ quốc tế.

Thông qua cam kết đối với thiết kế dân chủ, vốn cho rằng “sự sáng tạo, dù ở hình thức nào, phải cải thiện cuộc sống của càng nhiều người càng tốt,” ông chế tạo ra nhiều tác phẩm phổ biến trong cuộc sống hàng ngày như chiếc ghế Louis Ghost cũng như máy ép trái cây Alessi Juicy Salif.

Triết lý của ông giúp chúng ta hiểu được lí do tại sao niềm đam mê của ông đối với loại giày này lại đáng chú ý đến vậy. Đó chính là sự tiện ích, tính bền vững và phổ biến.

“Bạn không thể không hài lòng về dự án này,” nhà thiết kế nói.

Chỉ làm từ 5 vật liệu sinh học có thể tái chế (hầu hết giày sử dụng 25-30 vật liệu), giày Balistion by STARCK được thiết kế để không chỉ ghi nhận thói quen của người mang nhằm tạo ra đế giày phù hợp cho từng cá nhân, mà chúng còn giúp theo dõi quá trình miếng đệm lót bị hư, gửi trở lại Baliston và sau đó thay thế, tái chế 100% cho đến hết hạn sử dụng.

“Chúng tôi không thúc ép người tiêu dùng mua nhiều. Điều đó cực kỳ quan trọng,” Oumnia nói. “Nếu chiếc giày đủ tốt và không gây đau, thì bạn nên tiếp tục sử dụng. Hiện giờ, giá trị của đôi giày phụ thuộc vào cách chúng ta sử dụng.”

Oumnia tiếp tục giải thích thêm rằng 25-30 vật liệu tạo nên một chiếc giày cơ bản được dán và khâu lại chặt với nhau đến mức hầu hết những đôi giày đều không thể tháo rời. Chính vì vậy khó tái chế hoàn toàn. Hầu hết các bộ phận của giày sẽ không bị phân hủy ở bãi rác.

“Hai mươi lăm tỉ đôi giày được sản xuất mỗi năm và tất cả chúng đều bị thải ra ở các bãi chôn lấp, gây ô nhiễm môi trường với những hạt vi nhựa này,” Oumnia giải thích. “Tôi thực sự rất tôn trọng những gì mà tất cả các công ty khác đang cố gắng sử dụng vật liệu sinh học. Chúng tôi cũng đang làm như vậy. Nhưng đối với tôi, vấn đề lớn là thời hạn sử dụng của sản phẩm. Một khi chúng ta sản xuất ra chiếc giày, ngay cả khi sử dụng nhựa sinh học và bị thải ra ở bãi rác, thì vẫn sẽ giết chết hành tinh này.”

Oumnia, làm việc trong ngành hơn 25 năm, là một kỹ sư vận dụng các kỹ năng cũng như kiến thức chuyên môn vào lĩnh vực giày dép. Ông được biết đến với việc tạo ra chiếc giày bóng đá nhẹ nhất thế giới vào năm 1999, chiếc giày đi săn có nhiệt đầu tiên và chiếc giày bóng đá đầu tiên dành cho phái nữ dựa vào cơ sinh học vì hình dạng bàn chân cũng như cách đi bộ của phụ nữ khác với nam giới.

Thiết kế một chiếc giày có thể tái chế và tạo ra từ các thành phần vật liệu hữu cơ phải đơn giản nhưng đẹp.

“Tôi phải thu hẹp phạm vi sáng tạo, tuân theo các quy tắc, và hoàn toàn trung thực,” Starck mô tả về những yêu cầu trong thiết kế khi tạo ra giày Baliston by STARCK.

“Đó là một thử thách rất, rất thú vị làm cho tôi phải mất đến hai năm để thiết kế xong chiếc giày. Ví dụ, tôi muốn màu xám, nhưng hiện nay, vải hữu cơ lại có màu đen,” ông cười. “Karim nói với tôi, ‘Bạn chỉ có mỗi lựa chọn màu đen.”

Chiếc giày sản xuất ra đảm bảo bốn yếu tố chính: tính bền vững đến hết tuổi thọ sử dụng, cảm giác thật thoải mái khi người dùng mang vào chân để bước đi, phân tích dữ liệu xung quanh chuyển động để cải thiện các hoạt động thể chất khi đi bộ và chạy, và khía cạnh giày thông minh cho phép các ứng dụng tận dụng tối đa nhằm thực hiện nhiều hoạt động từ thể thao đến chơi game.

Giày Baliston by STARCK có sẵn trên thị trường với mức giá phải chăng khi xét về số lượng thiết kế và công nghệ được đưa vào sản phẩm, bán với gói cước dịch vụ hằng năm 249,99 USD. Giá này bao gồm đôi giày tích hợp công nghệ, hỗ trợ thông qua ứng dụng Baliston Connect, thay thế và tái chế giày bị mòn, cũng như đế điều chỉnh miễn phí lẫn đồ thay thế. Dịch vụ tự động hủy nếu đế cũ không được gửi đến để thay thế. Trong buổi ra mắt sản phẩm, bộ sưu tập sẽ được bán với số lượng giới hạn, 5.000 đôi.

Tuy nhiên, theo thời gian, khi giày và công nghệ trở nên phổ biến hơn, Oumnia dự kiến sẽ giảm giá để làm cho sản phẩm lẫn dịch vụ dễ tiếp cận hơn. Ông hi vọng tạo ra một sự thay đổi thực sự trên thế giới trong cách sử dụng cũng như thải bỏ giày dép hướng tới tiêu dùng bền vững hơn.

“Đó không chỉ là giày, chúng tôi không bán giày. Đó là một dự án toàn cầu hướng đến sự thịnh vượng đồng thời bán sự thịnh vượng đó thông qua quá trình nghiên cứu liên tục thể hiện sự quan tâm đến hệ sinh thái, tái chế, sản phẩm hữu cơ, cảm giác thoải mái, và cuối cùng thiết kế,” Starck nói.

“Tôi thật sự rất hài lòng với dự án này vì tôi biết mình chỉ là nhà thiết kế. Một nhà thiết kế không thể tạo ra cuộc sống. Nhà thiết kế không thể cứu sống người, nhưng với thiết kế tốt nhất, chúng tôi có thể cố gắng giúp cộng đồng có được cuộc sống tốt đẹp hơn,” Starck nói thêm.

Biên dịch: Gia Nhi

———————

Xem thêm:

Converse hợp tác với Alexis Sablone chế tạo ra đôi giày độc đáo
Nike và Tiffany & Co sẽ ra mắt đôi giày Air Force 1 và phụ kiện giày