Nhật Bản muốn xây thành phố ngầm trên mặt trăng

Các robot đang được thử nghiệm tại khu đất của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) ở thị trấn Sagamihara phía Tây thủ đô Tokyo.

Giai đoạn này, robot sẽ di chuyển đến nơi được chỉ định, tránh chướng ngại vật và có thể nhảy cao khoảng 1 mét.

Trưởng nhóm nghiên cứu là giáo sư Yasuharu Kunii từ đại học Chuo, hợp tác cùng công ty kỹ thuật Takenaka. Robot được mang tên RED.

Một gợi ý để con người sinh sống trên mặt trăng, là xây đường hầm dưới lòng đất, có ống khí kết nối với bề mặt. Lý do bởi nhiệt độ bề mặt quá khắc nghiệt, cũng như nhiều tia bức xạ điện từ.

Để nghiên cứu ý tưởng trên, dùng robot cỡ lớn hoặc phi hành gia sẽ tốn kém và nhiều trở ngại. Do đó, robot nhỏ có thể nhảy lên hoặc đào xuống lòng đất, được đánh giá là giải pháp phù hợp.

Nhóm của giáo sư Kunii muốn dùng robot gọn nhẹ, mô hình AI bên trong sẽ tự động định vị và phân công nhiệm vụ. Mô hình AI do nhóm nghiên cứu của giáo sư Hiroaki Kawashima từ đại học Hyogo phát triển. Nhóm có sử dụng công nghệ “reinforcement learning” được ChatGPT và nhiều ứng dụng AI khác tích hợp.

Sắp tới, các nhà khoa học sẽ tạo ra môi trường mô phỏng mặt trăng, rồi cho robot vận hành để tích lũy kinh nghiệm và nạp dữ liệu. Đây là quá trình mô hình AI trong robot cần được “đào tạo”. Nếu vội vàng sẽ dẫn tới hư hỏng cơ học.

Theo giáo sư Kunii, Chính phủ Nhật Bản đã hỗ trợ nghiên cứu ban đầu cho dự án này từ năm 2022. Hai năm rưỡi sau, công nghệ khung bắt đầu hình thành.

Mục tiêu đến năm 2030, robot sẽ được công ty iSpace của Nhật Bản đưa lên mặt trăng. Chúng có trang bị camera để khám phá địa chất và dung nham. Dữ liệu thu thập được cũng giúp “đào tạo” mô hình AI cho chính nó.

Đến năm 2050, sẽ có hàng chục robot RED hoạt động trên mặt trăng, hỗ trợ xây dựng 1 thành phố ngầm con người có thể sinh sống.

Tuy nhiên trước mắt, đưa thiết bị lên mặt trăng cũng là bài toán nan giải. Tàu đổ bộ của iSpace đã 2 lần cố hạ cánh xuống “hành tinh của chị Hằng” nhưng đều thất bại. Tới nay, chỉ có 2 công ty hạ cánh thành công, đều đến từ Hoa Kỳ.

Ý tưởng sử dụng AI trong không gian đã có từ lâu. Năm 1998, NASA lắp 1 hệ thống AI trên tàu thăm dò Deep Space One, được phóng lên để thử nghiệm công nghệ thám hiểm không gian sâu. Từ đó, việc ứng dụng AI trong không gian chững lại.

Giáo sư Takehisa Yairi ở đại học Tokyo đang nghiên cứu sử dụng AI trong không gian, cho biết tình hình đã thay đổi, mở ra nhiều cơ hội tương tác và khám phá hơn. Ông nói: “Chúng ta tránh nghĩ quá nhiều về không gian vũ trụ là điều gì đó xa xôi, không thể dùng AI để nghiên cứu. Nên tiếp cận và hợp tác đa ngành với nhiều lĩnh vực khác.”

(Biên dịch: NVP)