Công ty Carro của Aaron Tan vừa trở thành kỳ lân, nhưng vẫn đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt trong thị trường trực tuyến dành cho xe hơi cũ.
Aaron Tan là đồng sáng lập kiêm CEO của công ty Carro (có trụ sở tại Singapore) đang phát triển vượt bậc. Nền tảng trực tuyến mua bán xe hơi đã qua sử dụng ở Đông Nam Á gia nhập câu lạc bộ khởi nghiệp kỳ lân vào tháng sáu khi hoàn tất vòng gọi vốn 360 triệu USD, nâng mức định giá lên một tỉ đô la Mỹ. Trả lời phỏng vấn qua điện thoại, Tan cho biết Carro chỉ mới bắt đầu: “Kế hoạch của chúng tôi là tìm cách trở thành siêu kỳ lân trong vài năm tới, càng sớm càng tốt.”
Nhưng trước khi có thể đạt đến cột mốc chục tỉ đô, anh sẽ phải đối mặt với một số cuộc cạnh tranh khắc nghiệt. Mối đe dọa lớn nhất có lẽ là Carsome, nền tảng về xe hơi đã qua sử dụng có trụ sở tại Malaysia, cạnh tranh với Carro tại các thị trường tương tự.
Tháng 7.2021, Carsome thông báo sẽ hợp tác với tập đoàn Catcha của doanh nhân Patrick Grove’s để mua lại iCar Asia niêm yết tại Úc theo thỏa thuận hoán đổi cổ phiếu trị giá 200 triệu đô la Mỹ (tùy thuộc sự chấp thuận của cổ đông). Liên doanh này sẽ có doanh thu một tỉ đô la Mỹ, biến Carsome thành kỳ lân công nghệ đầu tiên của Malaysia và thị trường xe hơi trực tuyến có giá trị nhất Đông Nam Á. Công ty cũng công khai kế hoạch niêm yết, có thể trong vòng 12 tháng tới.
Trong khi đó, Carousell, thị trường mua bán trực tuyến có trụ sở tại Singapore, cho biết vào đầu năm nay rằng họ sẽ mở rộng hoạt động kinh doanh xe hơi với nền tảng đặt giá thầu kết nối người tiêu dùng với doanh nghiệp và các dịch vụ tài chính như cho vay mua xe hơi.
Carro tạo ra sự khác biệt bằng cách vận dụng AI vào hầu hết các khâu mua và bán xe hơi, từ việc sử dụng phần mềm để phát hiện lỗi trong quá trình kiểm tra những chiếc xe được bán thông qua nền tảng của mình, cho đến một bot phục vụ khách hàng.
Công ty sáu năm tuổi này còn tham vọng bổ sung các dịch vụ công nghệ tài chính như cho vay mua xe hơi và bảo hiểm, mặc dù kế hoạch thâm nhập thị trường ngân hàng kỹ thuật số Singapore của họ chỉ mới được xem xét vào năm ngoái. Tuy nhiên, liên doanh do nhà sản xuất thiết bị chơi game Razer đứng đầu (Carro có tham gia) không xin được giấy phép.
Hiện tại, Carro đang tạo dựng cơ sở vững chắc tại thị trường xe hơi đã qua sử dụng trị giá 55 tỉ đô la Mỹ của Đông Nam Á với hơn hai triệu người dùng đang hoạt động, đạt tổng giá trị hàng hóa một tỉ đô la Mỹ trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3.2021. Công ty cũng cho biết khoảng 70% các giao dịch đang diễn ra bên ngoài Singapore (quốc đảo này có chính sách cắt giảm hoàn toàn số lượng xe hơi) – một minh chứng cho sức mạnh tồn tại của công ty.
Tan, 37 tuổi, dự tính sử dụng số tiền huy động được gần đây để thêm Philippines và Việt Nam vào danh sách thị trường, bên cạnh Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan.
Carro cũng cải thiện tình hình tài chính. Doanh thu tăng hơn hai lần so với cùng kỳ năm ngoái lên 300 triệu đô la Mỹ. Tan tự hào rằng Carro có EBITDA dương trong năm thứ hai liên tiếp (anh không nói số chính xác). Các nền tảng mua bán xe hơi khác “phải cố gắng tìm ra cách kiếm tiền. Trong khi đó, chúng tôi đã biết cách kiếm ra tiền,” Tan nói. “Chúng tôi chỉ đang cố gắng phát huy điều đó thôi.”
Thông qua chi nhánh tài chính nội bộ Genie Financial Services, Carro đã bảo lãnh hơn 350 triệu đô la Mỹ cho các khoản vay mua xe hơi. Tan cho biết: “Chúng tôi đã huy động được hơn 150 triệu đô la Mỹ từ các tổ chức cho vay trả sau.Đây là một thành tựu to lớn vì nhìn chung, các khoản đầu tư bị chậm lại trong thời kỳ đại dịch và ngân hàng ít có khả năng cung cấp các khoản vay cho các công ty khởi nghiệp.”
Shane Chesson, đồng sáng lập Openspace Ventures, cho biết Carro “đi đầu” trong lĩnh vực kinh doanh trực tuyến về xe hơi cũ bằng cách giải quyết các vấn đề của khách hàng và cung cấp các dịch vụ tài chính.” Công ty VC có trụ sở tại Singapore này đã đầu tư vào thị trường mua bán điện tử Jualo.com của Indonesia, được Carro mua lại vào năm 2019.
Theo Tan, đại dịch là điều thuận lợi cho Carro. Nhu cầu đối với xe hơi đã qua sử dụng tăng lên và tình trạng thiếu chip toàn cầu khiến sản xuất xe hơi bị hạn chế. Theo báo cáo năm ngoái của công ty nghiên cứu Momentum Works có trụ sở tại Singapore, mức độ phổ biến của xe hơi đã qua sử dụng ngày càng tăng khi người dân quanh khu vực chuyển sang các lựa chọn hợp túi tiền hơn. Tỉ lệ sở hữu xe hơi tương đối thấp ở Đông Nam Á, nghĩa là thị trường xe hơi cũ có thể đạt tốc độ tăng trưởng tương đối cao.
Từ khi còn thiếu niên, Tan đã đam mê máy tính. Anh tự học lập trình và thành lập hai công ty khởi nghiệp, bán cả hai để có thể tập trung vào việc học tại ĐH Quản lý Singapore. Anh tốt nghiệp cử nhân khoa học, sau đó nhận được học bổng của chính phủ để du học tại Hoa Kỳ. Anh phát triển đam mê kinh doanh xe hơi khi còn đi học, tìm những chiếc xe cũ để bán cho những người mua sành sỏi nhằm kiếm thêm thu nhập. Tan nói, bí quyết là hiểu giá trị của chiếc xe, biết tìm người mua ở đâu và bán khi nào.
Sau khi tốt nghiệp thạc sĩ khoa học máy tính tại ĐH Carnegie Mellon vào năm 2010, Tan trở lại Singapore để làm việc cho Innov8, chi nhánh đầu tư thuộc tập đoàn viễn thông khổng lồ Singtel của Singapore. Năm năm tiếp theo đã giúp anh tạo được kết nối trong cộng đồng VC và hiểu được ưu tiên của các nhà đầu tư. Anh quản lý các khoản đầu tư của quỹ ở Đông Nam Á trước khi theo công ty chuyển đến San Francisco, và trở lại Singapore vào năm 2015.
Tan giúp một đồng nghiệp cũ tìm một chiếc xe cũ qua mạng và nhận thấy có sự thiếu minh bạch về chất lượng cũng như giá cả. Cùng lúc đó, ở Hoa Kỳ, đại lý xe hơi cũ Carvana, do tỉ phú Ernest Garcia III thành lập năm 2012, đã đạt được thành công khi hoạt động gần như hoàn toàn trực tuyến, cung cấp cho khách hàng thông tin rõ ràng về những chiếc xe đã được kiểm tra trước chỉ bằng một cú nhấp chuột. Nhìn thấy cơ hội, Tan thành lập Carro vào năm 2015 cùng với các bạn học của Carnegie Mellon là Aditya Lesmana và Kelvin Chng.
Thành công của Carro cho thấy nỗ lực của Singapore trong việc chuyển mình thành một trung tâm khởi nghiệp trong khu vực. Quốc đảo này vẫn là trung tâm đổi mới công nghệ hàng đầu thế giới sau thung lũng Silicon (Mỹ) vào năm 2021, theo xếp hạng toàn cầu của KPMG. Tan nói: “Singapore có hệ sinh thái khởi nghiệp sôi động cho phép chúng tôi hưởng lợi từ sự hỗ trợ của chính phủ.” Carro đã thu về hơn 400 triệu đô la Mỹ từ chi nhánh đầu tư EDBI của chính phủ Singapore, cũng như B Capital, Insignia Ventures Partners, Mitsubishi và SoftBank, cùng những nhà đầu tư khác.
Tan, người đã lấy thêm bằng MBA từ ĐH Thanh Hoa vào năm ngoái, đang suy nghĩ lớn hơn. Anh muốn công ty trở thành Amazon trong ngành xe hơi và nói Carro đang gọi thêm vốn trong một hoặc hai tháng tới. Anh dự định niêm yết Carro ở Hoa Kỳ trong ít nhất 18 tháng tới. Anh nói: “Con số một tỉ đô la Mỹ mới chỉ là bước khởi đầu.”
(Bài viết đăng trên Forbes Việt Nam tháng 10.2021 với tiêu đề Đẳng cấp cao.)
2 năm trước
Đường tới kỳ lân của MoMo2 năm trước
6 startup Việt Nam tham gia ScaleUp 2022