Né thuế quan Hoa Kỳ, Philippines và UAE muốn gia nhập CPTPP

Theo nguồn tin từ Chính phủ Nhật Bản, Philippines và UAE đã nộp đơn tới New Zealand, quốc gia điều phối hoạt động hành chính của khối.

Lần gần nhất CPTPP có đơn xin gia nhập là trường hợp của Indonesia vào tháng 9.2024. Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, chính sách thuế quan của Washington và chủ nghĩa bảo hộ lan rộng toàn cầu, CPTPP nổi lên như bức tường thành của thương mại tự do.

Khuôn khổ của CPTPP quy định xóa bỏ thuế quan với nhiều loại hàng hóa, cũng như hài hòa quy tắc về sở hữu trí tuệ.

Thành viên của CPTPP hiện gồm Việt Nam, Singapore, Brunei, Malaysia, Úc, New Zealand, Nhật Bản, Canada, Mexico, Peru, Chile và vương quốc Anh. Costa Rica đang đàm phán.

Ngoài Philippines, Indonesia và UAE, thì Trung Quốc, Đài Loan (TQ), Ecuador và Uruguay cũng đã nộp đơn xin gia nhập.

Để bắt đầu đàm phán, ứng viên cần sự đồng ý của cả 12 thành viên. Cuộc họp bộ trưởng CPTPP tiếp theo dự kiến diễn ra vào cuối năm 2025, có thể đưa ra quyết định về ứng viên mới.

Chủ đề chính trong đàm phán gia nhập là thuế quan và mở cửa thị trường. Quá trình này kết thúc sau khi ứng viên thương lượng xong với cả 12 thành viên. Trường hợp của vương quốc Anh, từ khi nộp đơn tới chính thức gia nhập năm 2024 là hơn 2 năm.

Gần đây, nhiều cộng đồng doanh nghiệp Philippines đã kêu gọi chính phủ gia nhập CPTPP để giảm thiệt hại từ thuế quan Hoa Kỳ.

Phòng Thương mại Công nghiệp Philippines trong 1 tuyên bố gần đây có đoạn: “Gia nhập CPTPP là rất quan trọng để đảm bảo tương lai kinh tế đất nước, trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng phân mảnh, cộng với chủ nghĩa bảo hộ từ đối tác truyền thống.”

Philippines đang nỗ lực đa dạng hóa đối tác thương mại, như tăng cường buôn bán với Nhật Bản. Một nhà đàm phán Nhật Bản gọi Philippines là ứng viên đầy triển vọng để gia nhập CPTPP, cả góc độ thương mại lẫn ngoại giao.

Philippines đang hy vọng sớm đạt được hiệp định thương mại với Nhật Bản, sau khi 2 nước ký thỏa thuận tương trợ quốc phòng năm 2024. Thỏa thuận này đưa Philippines về cơ bản trở thành đồng minh của Nhật, tương tự Anh và Úc.

UAE là quốc gia đầu tiên ở Trung Đông nộp đơn xin gia nhập CPTPP, muốn tận dụng hiệp định để cải cách nền kinh tế nhằm giảm phụ thuộc vào dầu mỏ.

Thời gian qua, UAE ký nhiều hiệp định đáng chú ý, như hiệp định đối tác kinh tế toàn diện với Úc và Malaysia vào đầu tháng 10. Thỏa thuận tương tự với Nhật Bản đang thương lượng.

Từ khi Hoa Kỳ đưa ra chính sách thuế đối ứng, CPTPP trở thành tổ chức có sức hấp dẫn. Hàn Quốc vào tháng 9 cho biết, họ đang xem xét tham gia. Xứ kim chi vừa đạt được thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ, để giảm thuế từ 25% xuống 15%.

CPTPP mở rộng được dự đoán có thể làm tăng động lực kinh tế cho các thành viên. Toàn khối hiện chiếm 15% GDP toàn cầu.

Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) ban đầu được ký vào năm 2016 bởi 12 quốc gia, gồm cả Hoa Kỳ, nhưng Tổng thống Trump rút khỏi vào năm 2017. Sau đó TPP được đàm phán lại, trở thành CPTPP có hiệu lực năm 2018.

(Biên dịch: NVP)