Làm giàu từ dữ liệu

Trong cuộc đua toàn cầu xây dựng các trung tâm dữ liệu AI quy mô siêu lớn, Malaysia nổi lên như cái tên đầy tiềm năng.

Một làn sóng đầu tư mạnh mẽ đang đổ vào quốc gia Đông Nam Á, tập trung chủ yếu tại bang Johor, vùng đất từng yên bình với những đồn điền cao su và cọ dầu nhưng nay đang thay da đổi thịt thành các khu công nghệ rộng lớn, chỉ cách Singapore một cây cầu.

Kể từ khi Singapore siết chặt các quy định đối với dự án trung tâm dữ liệu mới vào năm 2021 (sau thời gian tạm ngưng cấp phép từ 2019), Malaysia đã nhanh chóng chiếm lấy vị thế trung tâm hạ tầng số mới của khu vực. Theo hãng tư vấn bất động sản quốc tế Knight Frank, chỉ trong một năm qua, Malaysia đã thu hút hơn 23 tỷ USD vốn đầu tư, chiếm hơn một nửa trong tổng số 44 tỷ USD mà các “ông lớn” công nghệ như Amazon, Google và Oracle đang rót vào khu vực Đông Nam Á.

Khi các tập đoàn công nghệ toàn cầu rót hàng tỷ USD để mở rộng hạ tầng lưu trữ dữ liệu nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của điện toán đám mây và ứng dụng AI, nhiều tỷ phú Malaysia, bao gồm những người xuất thân từ ngành nông nghiệp, đã nhanh chóng nắm bắt làn sóng này. Một số chọn hướng chuyển mình sang xây dựng trung tâm dữ liệu, trong khi số khác tận dụng cơ hội bằng cách bán đất cho các doanh nghiệp đang triển khai các dự án công nghệ quy mô lớn này.

Tỷ phú giàu nhất Malaysia, ông Robert Kuok, là một trong những người tiên phong ủng hộ làn sóng này khi hậu thuẫn cho K2 Strategic, công ty xây dựng trung tâm dữ liệu do cháu trai ông, Kuok Meng Wei, điều hành từ Singapore. K2 đang mở rộng thần tốc, với kế hoạch tăng gấp bốn lần công suất trung tâm dữ liệu tại Malaysia lên 240 megawatt (MW).

Tập đoàn YTL của Francis Yeoh, vốn có mặt trong nhiều lĩnh vực từ xi măng, tiện ích cho đến khách sạn, đã bắt tay với nhà sản xuất chip AI Nvidia để phát triển một tổ hợp trung tâm dữ liệu công suất 500MW tại Johor, sử dụng năng lượng từ trang trại điện mặt trời đặt ngay bên cạnh.

Không chỉ các ông lớn công nghệ, nhiều doanh nghiệp xây dựng trong nước cũng nhanh chóng nhập cuộc. Sunway Construction, đơn vị thuộc tập đoàn đa ngành Sunway của tỷ phú Jeffrey Cheah, chuyên về bất động sản và chăm sóc sức khỏe, đã giành được các hợp đồng xây dựng trung tâm dữ liệu trị giá gần một tỷ ringgit (tương đương 227 triệu USD), trong đó có cả dự án dành cho K2 Strategic của nhà Kuok.

“Nhu cầu đang tăng rất mạnh.”

“Nhu cầu đang tăng rất mạnh,” Hussaini Saifee, chuyên gia phân tích tại ngân hàng Maybank, Singapore nhận định.

Theo ông, xu hướng doanh nghiệp chuyển dữ liệu lên nền tảng đám mây cùng sự bùng nổ của các ứng dụng AI là hai động lực chính thúc đẩy nhu cầu xây dựng trung tâm dữ liệu. Maybank ước tính từ nay đến năm 2028, Malaysia sẽ đưa vào vận hành số trung tâm dữ liệu mới có tổng công suất hơn hai gigawatt điện.

Một trong những người đang thu lợi lớn từ làn sóng này là tỷ phú ngành xây dựng và dầu cọ Gooi Seong Lim, ông chủ của Crescendo. Kể từ năm 2023, công ty của ông đã thu về 137 triệu USD nhờ bán hơn 40 héc ta đất cho các tập đoàn như Microsoft. Riêng Microsoft đã công bố khoản đầu tư 2,2 tỷ USD vào các dự án trung tâm dữ liệu tại Malaysia. Khoản đầu tư bao gồm thương vụ mua khu đất rộng 59 héc ta vào tháng hai vừa rồi tại một khu công nghiệp do Eco World Development, công ty bất động sản của tỷ phú Leong Kok Wah sở hữu, với giá hơn 150 triệu USD.

Thông tin này đã giúp cổ phiếu của Eco World tăng mạnh. Tính từ năm ngoái đến nay, Eco World đã thu về hơn 180 triệu USD nhờ bán đất cho các đối tác, bao gồm cả Princeton Digital Group, công ty được Warburg Pincus hậu thuẫn.

Không chịu kém cạnh, tỷ phú Danny Tan Chee Sing, nhà sáng lập Tropicana, cũng thu về 140 triệu USD sau khi bán hơn 43 héc ta đất cho hai ông lớn là NTT Global Data Centers (Nhật Bản) và ZData Technologies (Trung Quốc).

Bang Johor đang nổi lên như “miền đất hứa” đối với các nhà đầu tư trung tâm dữ liệu, nhờ quỹ đất rộng, giá rẻ, nguồn điện dồi dào và hệ thống cấp nước ổn định, những yếu tố then chốt với lĩnh vực ngốn nhiều tài nguyên này.

Tính đến cuối năm 2024, Johor đã đạt tổng công suất trung tâm dữ liệu khoảng 400MW, theo Knight Frank, vượt xa con số 107MW tại khu vực Kuala Lumpur và Klang Valley.

Dù tỷ phú Joseph Tsai, đồng sáng lập kiêm chủ tịch Alibaba, cảnh báo về nguy cơ “bong bóng đầu tư” do tốc độ phát triển quá nóng, thì Hussaini Saifee của Maybank vẫn cho rằng thị trường vẫn còn nhiều dư địa tăng trưởng, khi nhu cầu thực tế vẫn chưa đạt đỉnh. Ông chỉ ra các công ty mạng xã hội như TikTok của ByteDance đang tăng tốc đầu tư trung tâm dữ liệu tại khu vực.

Saifee kết luận: “Tại Malaysia, các rào cản tăng trưởng như thiếu đất, thiếu điện hay thiếu nước vẫn chưa phải vấn đề đáng lo.”

Biên dịch: Hoàng Thi— Nội dung đã được đăng trên Tạp chí Forbes Việt Nam số tháng 7/8.2025