Tuyên bố thiết quân luật đột ngột của Tổng thống Yoon Suk Yeol ngày 3.12.2024, là cú sốc với người dân nước này lẫn thế giới.
Trong cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài sau đó, ông Yoon bị luận tội và điều tra. Thủ tướng trong nội các của ông, tức quyền tổng thống cũng bị luận tội. Tại tòa án, Tổng thống Yoon đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn.
Bất ổn ngay lập tức tác động tiêu cực tới kinh tế Hàn Quốc, làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư.
Ngày 4.12, S&P tuyên bố không thay đổi xếp hạng tín dụng của Hàn Quốc. Tuy nhiên sau cuộc họp với quyền Tổng thống Choi Sang Mok ngày 9.1.2025, cơ quan xếp hạng tín nhiệm toàn cầu đã bày tỏ mối lo ngại, rằng khủng hoảng chính trị làm gián đoạn hoạt động kinh tế, suy yếu tâm lý tiêu dùng của người dân lẫn tâm lý kinh doanh của các công ty. Điều này chắc chắn tác động tới xếp hạng tín dụng.
Một thách thức khác bắt nguồn từ bên ngoài. Quan ngại nảy sinh sau khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng và quyết định tăng thuế nhập khẩu. Động thái được nhận xét có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới xuất khẩu lẫn tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc.
Từ những năm 2000, kinh tế Hàn Quốc ngày càng phụ thuộc vào xuất khẩu, nhất là tới các thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản. Tuy nhiên, xuất khẩu của xứ kim chi bắt đầu giảm vào giữa năm 2022, do thay đổi trật tự kinh tế toàn cầu. Ví dụ Covid-19 và căng thẳng địa chính trị.
Yếu tố khác khiến xuất khẩu đi xuống, là sự phát triển nhanh của doanh nghiệp nội địa Trung Quốc, khiến đất nước tỷ dân ít phụ thuộc vào nhập khẩu. Thời gian qua kinh tế Trung Quốc khó khăn, tiêu dùng nội địa yếu, cũng khiến nhu cầu nhập khẩu giảm.
Xuất khẩu của Hàn Quốc sang Trung Quốc giảm 20% và thâm hụt thương mại nói chung là 18 tỷ USD năm 2023. Mặc dù có hồi phục từ cuối 2023, nhưng chưa đủ tạo thay đổi. Thuế quan của Hoa Kỳ dưới thời ông Trump, có thể tạo ra giai đoạn trì trệ mới, đang là thách thức không nhỏ.
Đó là lý do triển vọng tăng trưởng của Hàn Quốc năm 2025 có vẻ ảm đạm. Ngân hàng trung ương nước này dự đoán tốc độ khoảng 1,5%. Các ngân hàng quốc tế, như JP Morgan thì bi quan hơn, dự đoán khoảng 1,2%.
Chính phủ của Tổng thống Yoon theo đuổi chính sách thắt lưng buộc bụng, bằng cách hạn chế chi tiêu công, mặc dù tỷ lệ nợ công chỉ khoảng 53% vào giữa năm 2024. Hơn nữa, chính phủ lại giảm thuế, dẫn đến thâm hụt tài chính thêm trầm trọng.
Một số ý kiến cho rằng, đã đến lúc từ bỏ chính sách kinh tế này, và đưa ra một ngân sách bổ sung – điều đảng đối lập lẫn ngân hàng trung ương đều ủng hộ. Các ý kiến cũng kêu gọi xây dựng chính sách công nghiệp toàn diện, với đầu tư công mạnh vào năng lượng sạch với trí tuệ nhân tạo (AI).
Bên cạnh đó, chính phủ nên xem xét mô hình tăng trưởng cân bằng hơn, thúc đẩy nhu cầu trong nước thông qua mức lương cao hơn và phân phối lại thu nhập.
Nhiều người dân lẫn cộng đồng kinh doanh đang hy vọng, khủng hoảng này là cơ hội để xuất hiện những thay đổi có ý nghĩa, không chỉ về chính trị mà còn cả kinh tế.
(Biên dịch: NVP)
2 năm trước
Triển vọng kinh tế Việt Nam năm 20232 tháng trước
Lạm phát của Nhật vẫn diễn biến phức tạp1 tháng trước
Thổ Nhĩ Kỳ giảm 2,5% lãi suất