“Hãy là chính mình”. Chúng ta thường nghe câu nói quen thuộc này. Bạn là người duy nhất có thể đem sự độc đáo của mình vào bức tranh chung. Sự độc đáo của bạn chính là sức mạnh của bạn. Nhưng để tạo nên sự độc đáo đó, ta cần hiểu được con người mình.
Trong Women Workshop 1 với chủ đề “Hiểu về chính mình” ngày 28.5.2022, các diễn giả chia sẻ về những bước họ đã thực hiện trong hành trình khai mở đó, để có thể tạo ra những bước phát triển tiếp theo của sự nghiệp và cuộc sống.
Bà Trần Tuệ Tri, Phó chủ tịch thương hiệu toàn cầu, Unilever và bà Quách Hiền, CEO Coach For Life & ICF Professional Certified Coach (PCC) đã chia sẻ về kinh nghiệm để có thể mỗi người tìm hiểu về chính mình, là một bước khởi đầu quan trọng để có thể thành công trong những công việc mong muốn.
Trần Tuệ Tri: Hiểu về chính mình là một chủ đề khá mới. Tôi nghĩ hiểu về chính mình là bắt đầu từ việc hiểu mình có quá trình để biết được mình là ai và tại sao mình làm điều mà mình đang làm. Trong quá trình đó, mình sẽ hiểu được điều thầm kín của mình.
Quách Hiền: Hiểu về chính mình là chủ đề mà tôi khá tâm đắc. Đây là hành trình mình đi qua và quá trình mình đào sâu vào bên trong để tìm hiểu về chính mình. Nếu như chúng ta hiểu về chính mình từ sớm thì hành trình của mình sẽ đúng đắn, thuận lợi và đưa ra được những quyết định quan trọng, giúp mình cảm thấy viên mãn và hài lòng trong cuộc sống sau này. Hiểu về chính mình có nhiều cấp độ khác nhau. Cấp độ cơ bản là khi chúng ta hiểu được điểm mạnh, điểm yếu, quan sát, nhận diện được những cảm xúc của mình, công việc của mình ở đâu, điều mình mong muốn là gì, giá trị của mình là gì. Ở cấp độ cao hơn của quá trình hiểu về chính mình là khả năng phát triển sự nhận biết về niềm tin sâu sắc ở bên trong, những tổn thương nội tạng, cơ chế phòng vệ về mặt tâm lý và cảm xúc.
Điều phối Thái Minh Châu: Vì sao cần phải hiểu được chính mình?
Quách Hiền: Khi mà chúng ta có sự thấu hiểu về bản thân mình thực sự thì chúng ta sẽ hiểu đích đến trong cuộc sống của mình là gì. Khi đó chúng ta mới đạt được sự viên mãn, hạnh phúc trong cuộc sống. Và việc bản thân mình thay đổi là việc mà mình có thể kiểm soát được.
Điều phối Thái Minh Châu: Một số cột mốc diễn ra với các chị trên hành trình tìm hiểu bản thân nó như thế nào?
Quách Hiền: Tôi đã bắt đầu quá trình tìm hiểu bản thân từ lâu nhưng mình không biết. Thật sự không có ai hướng dẫn mình sẽ phải bắt đầu, đi những bước nào nhưng tôi nghĩ bắt đầu luôn từ những câu hỏi. Với tôi, quá trình chuyển hóa và thay đổi bản thân diễn ra rất mạnh mẽ từ năm 2007, khi bắt đầu tôi có những câu hỏi mình là ai, ý nghĩa cuộc sống của mình là gì, tại sao mình ở đây. Và khi đặt những câu hỏi đó ra thì chúng ta không trả lời được ngay đâu, nó rất khó nhưng hành trình thì bắt đầu từ một câu hỏi như vậy. Và tôi tìm đến những chương trình phát triển bản thân và rất may là ở thời điểm đó tôi biết đến trung tâm Inner Peace giúp làm giàu giá trị nội tâm và các chương trình hoàn toàn miễn phí. Thông qua những khóa học thì mình bắt đầu quay về bên trong và trả lời được những câu hỏi dần dần. Và từ đó cuộc sống của mình ngày càng có vẻ là đi đúng hướng hơn, nhưng nó không phải một đường thẳng đi lên mà sẽ có những lúc gập ghềnh, những lúc mình cảm thấy đau, mệt mỏi hay căng thẳng.
Và mình biết là mình vẫn đang tiếp tục hành trình tìm hiểu bản thân mình để trả lời cho câu hỏi ý nghĩa cuộc sống và mình thật sự mong muốn cuộc sống của mình nó như thế nào. Dấu mốc quan trọng nhất là năm 2018, khi mà mình thành lập Coach for Life, bởi vì lúc đó tôi đã có định hướng rõ ràng là mình là ai, mong muốn của tôi là thay đổi đam mê, giúp đỡ con người phát triển bản thân.
Điều phối Thái Minh Châu: Còn chị Tri, hành trình của rất rõ ràng từ lúc bắt đầu cho đến bây giờ, phải không?
Trần Tuệ Tri: Khi chị tham dự khóa workshop của Unilever, nó giúp mình làm mới bản thân, hiểu được mục đích sống của mình là gì. Tôi nghĩ có 4 điều giúp chị phát triển trên con đường của mình: Khả năng nhìn mọi thứ một cách tích cực – mình tạo được sự hỗ trợ trong hệ thống xung quanh mình – mình có tinh thần không sợ gì, dám dấn thân.
Quách Hiền: Nếu mình hiểu về chính mình thì lợi ích đầu tiên chính là mình sẽ đưa ra quyết định rất dễ dàng, và nó mang lại cái sự hạnh phúc, viên mãn lâu dài cho mình. Và có một mô hình rất hiệu quả dùng cho các bạn Coaching là mô hình ABCDE – A là I am, tôi là gì, giá trị của tôi là gì; B là Belief, niềm tin mà mình đặt vào, mình tin đâu là giá trị mà mình đặt vào và mình muốn hướng tới; C là Capacity, , cái năng lực mà mình đang có là gì, mình thiếu ở điểm nào; D là Do, mình thực hiện, mình làm; E là Environment; khi đó mình sẽ đánh giá lại môi trường mình đang sống, mình đang vận hành, nó có đang phù hợp hay đồng nhất với giá trị mà mình mong muốn hướng tới hay không, phù hợp với năng lực của mình hay không. Và chúng ta có thể sử dụng mô hình này để tự đối chiếu mình, tự khai phá cho mình.
Tìm hiểu những khía cạnh của bản thân:
Trần Tuệ Tri: Đầu tiên mình cần phải hiểu hệ giá trị của mình, cái gì quan trọng với mình, cái gì không. Thứ hai là xác định được cái gì mình thích và cái gì mình không. Tiếp theo là phải hiểu về cảm xúc của mình. Và để hiểu về chính mình, không phải chỉ mỗi mình làm với mình mà mình có thể làm với những người thân quen với mình. Có ba câu hỏi mà mình hay hỏi: Thứ nhất là mình thích cái gì, thứ hai là mình có thể làm được cái gì, thứ ba là người ta mong muốn chúng ta làm gì; và tìm điều chung của ba câu hỏi này. Nếu như chúng ta tìm được điểm chung đó thì mọi thứ sẽ dễ dàng và hoàn hảo hơn, dù không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Đó là ba câu hỏi giúp ta trên con đường phát triển chính mình.
Quách Hiền: Việc mình xác định cái gì không quan trọng và mình cần phải bỏ bớt khá hay. Vì quỹ thời gian của chúng ta cũng có giới hạn và nếu mình ôm đồm quá nhiều thì mình sẽ bị kiệt sức. Về các khía cạnh chúng ta nên tìm hiểu để hiểu về chính mình, ở cấp độ cơ bản là điểm mạnh điểm yếu, ở cấp độ cao hơn là chúng ta nhận diện được cảm xúc của mình – chất lượng cảm xúc chính là chất lượng cuộc sống của chúng ta, ở cấp độ cao hơn nữa là xác định tại sao chúng ta lại có cảm xúc như thế, tại sao lại có niềm tin như vây. Hiền cũng có 5 câu hỏi để mọi người có thể ứng dụng: Câu 2 – Tôi là ai, who I am; Câu 2 – What I think, tôi nghĩ điều gì; Câu 3 – How do I feel, tôi cảm thấy điều gì; Câu 4 – What do I want, mong muốn, động cơ của mình và sau đó mình mới đưa ra quyết định, hành động cuối cùng là Câu 5 – What should I do, tôi nên làm gì.
Điều phối Thái Minh Châu: Có rất nhiều thứ phức tạp ở trong bản thân mỗi con người, nên việc hiểu về chính mình cũng thử thách bản thân mình rất nhiều. Làm sao để xác định được đó là mình hay đó là cái mà mình muốn trở thành, và lằn ranh giữa con người thật của tôi và con người mà tôi muốn trở thành nó như thế nào?
Quách Hiền: Với những sự lựa chọn của mình mà mình thấy được sự an yên từ bên trong, thì đó sẽ là cái gần nhất với con người của mình. Bởi vì chúng ta sống ở một bối cảnh xã hội rất nhiều những áp đặt từ bên ngoài, con người, xã hội, môi trường văn hóa,… và đôi khi chúng ta sẽ không còn minh mẫn, sẽ bị ảnh hưởng, tác động từ những yếu tố đó rất là nhiều. Và để tìm ra tôi là ai, tôi muốn cái gì thì nó là một quá trình rất dài. Và khi mà 5 câu hỏi mình đã đặt ra ở trên nó đồng nhất với nhau, hòa trộn với nhau thì nó sẽ đem đến một kết quả rất viên mãn và mình thực sự tìm được con người của mình.
Điều phối Thái Minh Châu: Việc con người của tôi là và con người mà gia đình, xã hội muốn tôi là nó cũng có những sự đối lập. Làm thế nào để tôi xác nhận được tôi là như thế này, và mình rạch ròi cái chuyện xã hội muốn mình như thế nào và mình muốn mình như thế nào?
Trần Tuệ Tri: Trong cuộc sống, dù mình muốn hay không thì luôn luôn có những kỳ vọng. Quan trọng là mình đối diện với nó như thế nào, mình đáp ứng nó như thế nào. Tại vì nếu mình hiểu rằng mình muốn gì, mình muốn đạt được những gì thì mình sẽ có những cách làm, mình tự tin làm như vậy và mình sẽ có những người hỗ trợ mình. Và mình phải hiểu kỳ vọng nên được tác động từ việc chính mình muốn gì chứ không phải vì một ai đó mà làm thì mình sẽ cảm thấy không thoải mái. Mình không sống vì kỳ vọng của người khác mà mình sống vì kỳ vọng của chính mình.
Quách Hiền: Mình sẽ bị bầm dập rất nhiều khi mình sống theo kỳ vọng của người khác. Nó xuất phát từ việc mình không biết thực sự mình muốn gì, mình luôn đặt mình ở thế yếu, mình luôn đáp ứng cái kỳ vọng của người khác trước. Cho nên mình hiểu về chính mình càng sớm bao nhiêu thì mình càng tự chủ bấy nhiêu trong quá tình mà mình đưa ra quyết định rằng mình muốn gì, không phải là vì người khác muốn.
“Hiểu về chính mình” khi là lãnh đạo
Trần Tuệ Tri: Với những người lãnh đạo thì mọi người hay nói rằng càng lên cao thì càng cô đơn. Đôi khi nếu mình không có hiểu về chính mình thì mình sẽ có cái ảo ảnh về chính bản thân mình, mình không biết được những gì đang diễn ra xung quanh và thế mạnh của mình là gì để có thể quản lý tổ chức. Và người lãnh đạo là người thực sự cần phải có nhận thức về vấn đề này để có thể bổ sung cho tổ chức những phần thiếu của mình. Một người lãnh đạo giỏi không phải là người giỏi nhất mà là người biết sử dụng những người giỏi hơn mình. Thành ra việc mình hiểu chính mình, mình biết mình có những điểm mạnh gì và điểm yếu gì thì mình sẽ biết cách phân bổ những nhân sự trong tổ chức của mình để đem đến một môi trường làm việc tốt hơn. Và trong công ty hay có 360 độ feedback, có những cái mình nghĩ mình mạnh nhưng mình lại yếu và có những cái mình nghĩ mình yếu nhưng mình lại manh, đó là những cái điểm mù mình không thấy nhưng người khác thấy ở chúng ta.
—
Hội thảo Phụ nữ của Forbes Việt Nam (Forbes Vietnam’s Women Workshop Series) là chuỗi hội thảo giúp phụ nữ cải thiện kỹ năng, định hướng phát triển bản thân, đạt được thành công trong cuộc sống và sự nghiệp theo cách mình mong muốn.
Truy cập để biết thông tin chi tiết: https://forbes.baovanhoa.vn/women-workshops-2022/