Global 2000: 2.000 Công Ty Lớn Nhất Thế Giới năm 2025

Trong 20 năm qua, ba chỉ số gồm lợi nhuận, tài sản và giá trị thị trường đã tăng gấp ba lần, trong khi doanh thu cũng tăng 140%. Đây là minh chứng sống động cho sức bật mà toàn cầu hóa mang lại cho kinh tế thế giới, trong đó có Mỹ. Ngân hàng JPMorgan Chase, giữ vững ngôi đầu ba năm liên tiếp, dẫn đầu nhóm 612 doanh nghiệp Mỹ góp mặt trong bảng xếp hạng. Mỹ tiếp tục là quốc gia có số lượng công ty nhiều nhất, theo sau là Trung Quốc (tính cả Hồng Kông) với 317 đại diện. Forbes sử dụng dữ liệu tài chính 12 tháng gần nhất, tính đến ngày 25.4.2025, để xếp hạng các doanh nghiệp.

Amazon, Microsoft, Saudi Aramco và Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC) vẫn duy trì vị thế trong nhóm mười doanh nghiệp hàng đầu thế giới. Nổi bật nhất là Nvidia, tiếp tục thăng tiến ngoạn mục, đạt vị trí 47 năm nay.

Lĩnh vực tài chính chiếm ưu thế tuyệt đối với 328 ngân hàng, từ JPMorgan với tổng tài sản 4.400 tỷ USD đến Ngân hàng Keiyo của Nhật chỉ 43 tỷ USD. Trong 100 doanh nghiệp lớn nhất thế giới tính theo tài sản, có tới 88 là ngân hàng, công ty bảo hiểm hoặc tổ chức tài chính. Lợi nhuận khối ngân hàng tiếp tục tăng nhờ biên lãi ròng cao trong môi trường lãi suất leo thang.
Trái lại, ngành công nghệ khiêm tốn hơn, với 186 doanh nghiệp trải rộng trên ba lĩnh vực: phần mềm và dịch vụ, phần cứng, cùng bán dẫn.

Do thị trường IPO vẫn trầm lắng, danh sách năm nay gần như vắng bóng những gương mặt mới đáng chú ý. Doanh nghiệp mới có thứ hạng cao nhất là Smurfit Westrock (Ireland), đứng ở vị trí 855. Tập đoàn gần trăm năm tuổi này hoạt động trong lĩnh vực giấy và bao bì, được hình thành sau thương vụ sáp nhập giữa Smurfit Kappa và Westrock vào tháng bảy năm ngoái.

100 doanh nghiệp lớn nhất nước Mỹ ghi nhận mức tăng trung bình 10,5% về giá trị thị trường, thấp hơn ba điểm phần trăm so với nhóm 100 doanh nghiệp dẫn đầu ngoài nước Mỹ. Trên thực tế, kể từ khi ông Trump nhậm chức, chỉ số S&P 500 dao động mạnh và chỉ tăng vỏn vẹn 0,59%, trong khi cổ phiếu tại châu Âu và Trung Quốc ghi nhận mức tăng gần 20%. 

Xem đầy đủ danh sách tại: forbes.com/global2000

PHƯƠNG PHÁP TÍNH:
Forbes thực hiện bảng xếp hạng Global 2000 bằng cách sử dụng dữ liệu tài chính trong 12 tháng gần nhất từ FactSet Research để lọc ra những công ty niêm yết lớn nhất, dựa trên bốn tiêu chí có trọng số ngang nhau: doanh thu, lợi nhuận, tài sản và giá trị thị trường. Giá trị thị trường được tính dựa trên giá đóng cửa ngày 25.4.2025, bao gồm toàn bộ cổ phiếu phổ thông đang lưu hành.

Sức tiêu dùng trong nước chững lại cùng nguy cơ bùng phát chiến tranh thương mại Mỹ – Trung đang bắt đầu gây sức ép lên các doanh nghiệp Trung Quốc. Tổng số công ty Trung Quốc (tính cả Hồng Kông) góp mặt trong bảng xếp hạng Global 2000 năm nay giảm còn 317, so với 324 doanh nghiệp năm ngoái.

Dù vẫn là quốc gia có số lượng doanh nghiệp lớn thứ hai sau Mỹ, Trung Quốc đã ba năm liền chứng kiến con số này sụt giảm, kể từ khi đạt đỉnh 351 doanh nghiệp vào năm 2022. Tổng doanh thu của các công ty Trung Quốc trong 12 tháng qua hầu như luôn ở mức 8,7 ngàn tỷ USD, trong khi tổng tài sản tăng nhẹ lên 62 ngàn tỷ USD.

Khối ngân hàng nhà nước tiếp tục chiếm ưu thế. Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC) đứng thứ ba toàn cầu, tăng một bậc so với năm ngoái. Đây cũng là ngân hàng có quy mô tài sản lớn nhất thế giới, với tổng tài sản đạt 6,7 ngàn tỷ USD, đồng thời là doanh nghiệp Trung Quốc sinh lời cao nhất, khi ghi nhận lợi nhuận ròng 51 tỷ USD trong 12 tháng qua. Hai ngân hàng khác của Trung Quốc là Ngân hàng Xây dựng và Ngân hàng Nông nghiệp, lần lượt xếp ở vị trí thứ bảy và thứ tám trong bảng xếp hạng năm nay.

Trong khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh, Ping An Insurance là cái tên xếp hạng cao nhất, đứng thứ 27 toàn cầu, theo sau là hai “ông lớn” công nghệ Alibaba Group (vị trí 33) và Tencent Holdings (vị trí 37). Trong số này, Tencent là doanh nghiệp có giá trị lớn nhất, với vốn hóa thị trường đạt 562 tỷ USD. Tính theo doanh thu, Tập đoàn Dầu khí Trung Quốc (Sinopec) vẫn dẫn đầu, ghi nhận 390 tỷ USD trong 12 tháng qua. 

Hơn một nửa doanh nghiệp Trung Quốc trong bảng xếp hạng năm nay bị tụt hạng so với năm trước. Nhà sản xuất sữa China Mengniu Dairy rơi 485 bậc xuống vị trí 1.849, khi lợi nhuận ròng giảm tới 98%, chỉ còn 14 triệu USD. Giữa làn sóng sụt hạng, Seres Group, nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc, lại là điểm sáng hiếm hoi khi tăng tới 782 bậc, lên vị trí 904. Từ khi hợp tác với tập đoàn công nghệ Huawei để ra mắt dòng xe điện thông minh Aito vào năm 2021, Seres Group đã vượt qua BMW để trở thành thương hiệu xe sang bán chạy nhất tại Trung Quốc, với 151.000 xe tiêu thụ trong năm qua.

Ngành ngân hàng tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất với 51 doanh nghiệp góp mặt, theo sau là lĩnh vực xây dựng và bất động sản với 43 doanh nghiệp. Một cái tên gây bất ngờ trong nhóm 21 doanh nghiệp trở lại bảng xếp hạng năm nay là Country Garden Holdings, “ông lớn” bất động sản đang trong quá trình tái cơ cấu nợ nhưng đã nối lại giao dịch trên sàn chứng khoán Hồng Kông (Trung Quốc) từ tháng một.

Các tên tuổi mới góp mặt gồm Mixue Group, chuỗi F&B nổi tiếng vừa niêm yết tại Hồng Kông (Trung Quốc) vào tháng ba. Một tân binh khác đến từ ngành sản xuất đồ chơi là Pop Mart International Group, nhà sản xuất dòng búp bê nổi tiếng Labubu. Cổ phiếu của hãng này đã tăng giá gấp năm lần so với cùng kỳ năm ngoái. —Jane Ho

Thị trường chứng khoán Nhật Bản đã trải qua những biến động dữ dội trong 12 tháng qua. Chỉ số Nikkei đạt đỉnh lịch sử vào tháng 7.2024 nhờ cải cách quản trị doanh nghiệp và lợi nhuận vững vàng của các công ty, nhưng chưa đầy bốn tuần sau đã lao dốc hơn 25% khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản bất ngờ tăng lãi suất. Dù nhanh chóng hồi phục, đà tăng bị thu hẹp vào đầu năm 2025 khi tổng thống Mỹ Donald Trump khơi mào cuộc chiến thương mại. Năm nay, Nhật Bản có 180 công ty góp mặt trong danh sách Global 2000, giảm nhẹ so với con số 182 của năm 2024, tiếp tục giữ vị trí quốc gia có nhiều doanh nghiệp nhất thế giới sau Mỹ và Trung Quốc.

Toyota Motor, doanh nghiệp Nhật xếp hạng cao nhất, thuộc nhóm ngành chịu tác động nặng nề từ thuế quan của ông Trump. Tháng tư, Mỹ áp thuế 25% lên xe hơi sản xuất ở nước ngoài, sau đó vào tháng năm áp thuế tương tự đối với linh kiện ô tô. “Đòn giáng” này khiến hãng xe Toyota tụt ba bậc xuống hạng 14 sau khi cổ phiếu mất giá 22% trong năm. Doanh thu và lợi nhuận ròng năm 2024 gần như đi ngang, nhưng Toyota cảnh báo thuế quan sẽ làm giảm 1,3 tỷ USD lợi nhuận hoạt động chỉ trong tháng tư và tháng năm.

Một số đối thủ của Toyota Motor còn chịu mức sụt giảm sâu hơn. Nissan Motor, vốn đang đối mặt với tình hình tài chính đi xuống, rớt 366 bậc xuống vị trí 707, khi lợi nhuận ròng trong 12 tháng kết thúc tháng 12 giảm tới 76%, chỉ còn 702,6 triệu USD. Chưa dừng lại ở đó, sau thời điểm cắt dữ liệu để lập bảng xếp hạng, hãng còn báo lỗ 4,7 tỷ USD trong quý kết thúc tháng ba, khiến tình hình càng thêm khó khăn. Nissan đang chật vật tái cơ cấu sau khi kế hoạch sáp nhập với đối thủ lớn Honda Motor thất bại vào tháng hai. Sự đổ vỡ này, cùng với tác động của các mức thuế quan, đã kéo Honda xuống vị trí 117 từ hạng 91, khi giá cổ phiếu giảm 17% trong năm. Không kém phần vất vả, Mitsubishi Motors, với cổ đông lớn nhất là Nissan, cũng lao dốc 379 bậc, rơi xuống vị trí 1.562, khi cổ phiếu sụt gần 10%. 

Các công ty trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành điểm sáng trong bảng xếp hạng. SoftBank, “đế chế” đầu tư của tỷ phú Masayoshi Son, đã tăng 331 bậc, vươn lên vị trí 130, nhờ lợi nhuận ròng trong 12 tháng kết thúc tháng 12 tăng 425%, đạt 5,6 tỷ USD. Cơn sốt AI cũng đưa Advantest, nhà sản xuất thiết bị kiểm thử bán dẫn lớn nhất thế giới và là đối tác cung cấp cho Nvidia, lên tầm cao mới. Công ty tăng 509 bậc, đạt vị trí 1.231, khi lợi nhuận ròng trong năm kết thúc tháng ba hơn gấp đôi, chạm 1,1 tỷ USD, kèm doanh thu tăng 52% lên 5,1 tỷ USD.

Những doanh nghiệp thuộc lĩnh vực quốc phòng cũng có những bước tiến đáng kể. IHI, Mitsubishi Heavy Industries (372) và Kawasaki Heavy Industries (1.331) là những công ty có cổ phiếu tăng mạnh nhất trên sàn Nikkei trong năm qua khi Nhật Bản đẩy mạnh chi tiêu quốc phòng. IHI, nhà sản xuất kỹ thuật từ tuabin điện đến hệ thống tên lửa vũ trụ, lần đầu góp mặt trong bảng xếp hạng Global 2000 ở vị trí 1.349 sau khi cổ phiếu tăng vọt 176%. —Zinnia Lee

Các quốc gia Đông Nam Á hưởng lợi đáng kể sau khi tổng thống Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên, khiến dòng vốn đầu tư nước ngoài chuyển hướng sang khu vực này. Trong danh sách Global 2000 năm nay, khu vực này có tổng cộng 63 doanh nghiệp đến từ sáu quốc gia: Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam, tăng so với 57 doanh nghiệp năm 2024. Trong số đó, hơn 40% là các ngân hàng có phạm vi hoạt động khu vực.

Thái Lan vẫn giữ vị trí dẫn đầu về số lượng, với 16 doanh nghiệp không đổi so với năm trước. Doanh nghiệp có thứ hạng cao nhất là tập đoàn dầu khí nhà nước PTT, nhưng đã tụt 41 bậc xuống hạng 284 do lợi nhuận ròng giảm hơn 20%, còn 2,6 tỷ USD, chủ yếu vì mảng hóa dầu và lọc dầu hoạt động thiếu hiệu quả. Trong khi đó, đối thủ nhỏ hơn là Bangchak lần đầu góp mặt ở hạng 1.923, sau khi doanh thu tăng 39%, đạt gần 17 tỷ USD.

Indonesia năm nay đã vượt Singapore để trở thành quốc gia có số lượng doanh nghiệp nhiều thứ hai trong ASEAN với 12 đại diện, tăng từ chín năm trước. Ba doanh nghiệp mới đều có liên quan đến các tỷ phú hàng đầu của nước này: DCI Indonesia, công ty vận hành trung tâm dữ liệu của Otto Toto Sugiri (hạng 1.923, ngang hạng với Bangchak của Thái Lan); Adaro Andalan Indonesia, công ty khai thác than của Garibaldi Thohir (hạng 1.986); và Lippo Karawaci, tập đoàn bất động sản của tỷ phú Mochtar Riady (hạng 1.998). 

Singapore có 11 công ty trong danh sách, tăng một so với năm trước, đứng đầu là ba ngân hàng lớn nhất đảo quốc: DBS (hạng 113), OCBC (hạng 213) và UOB (hạng 227). Nhờ hưởng lợi lớn từ dòng vốn giàu có liên tục đổ vào, ba ngân hàng này cũng dẫn đầu toàn khu vực Đông Nam Á. Singapore chào đón hai gương mặt mới, gồm công ty quốc phòng ST Engineering và nhà cung cấp nhiên liệu máy bay China Aviation Oil. ST Engineering, nhà sản xuất linh kiện hàng không và hệ thống quốc phòng, lần đầu góp mặt ở vị trí 1.487 sau khi cổ phiếu tăng 71% trong năm nhờ kết quả kinh doanh khả quan. Trong khi đó, China Aviation Oil đứng ở vị trí 1.997 sau khi lợi nhuận ròng tăng một phần ba nhờ sự hồi phục của ngành hàng không.

Đoàn doanh nghiệp Malaysia gồm chín công ty, dẫn đầu là Maybank, tăng 25 bậc lên vị trí 438 sau khi báo cáo lợi nhuận kỷ lục, phần lớn nhờ mảng quản lý tài sản. Công ty duy nhất giảm hạng là Sime Darby, tụt 433 bậc xuống vị trí 1.966. Tập đoàn đa ngành này, với các lĩnh vực từ ô tô đến thiết bị nặng, chứng kiến lợi nhuận ròng giảm gần 60%, còn 335 triệu USD, một phần do doanh số ô tô trì trệ.

Năm nay, Việt Nam có tám doanh nghiệp lọt vào danh sách này (tăng một so với năm trước), phần lớn là ngân hàng. Tân binh duy nhất là Vingroup, tập đoàn đa ngành do ông Phạm Nhật Vượng, người giàu nhất Việt Nam, dẫn dắt. Tập đoàn Vingroup lần đầu góp mặt ở vị trí 1.504 sau khi cổ phiếu tăng 43% trong năm nhờ kết quả kinh doanh khả quan.

Trong số bảy đại diện đến từ Philippines (tăng một so với năm trước), doanh nghiệp lớn nhất là SM Investments, tập đoàn của gia tộc Sy. Dù doanh thu và lợi nhuận ròng có tăng nhẹ, công ty này vẫn tụt năm bậc xuống vị trí 811. Trong khi đó, nhà khai thác cảng International Container Terminal Services, do tỷ phú Enrique Razon Jr. sở hữu, lần đầu tiên góp mặt ở hạng 1.702, nhờ doanh thu tăng 15% lên 2,9 tỷ USD và lợi nhuận ròng tăng 54%, đạt 830 triệu USD. —Z.L.

Biên dịch: Hoàng Thi — Nội dung đã được đăng trên Tạp chí Forbes Việt Nam số tháng 9/10.2025