Công ty Pakistan tái xuất khẩu bia sau nửa thế kỷ

Rượu bia được quản lý chặt chẽ tại Pakistan. Chính phủ quyết định giá cả và địa điểm bán. Chỉ những người không theo đạo Hồi, khoảng 9/241 triệu dân, mới được phép mua rượu bia một cách hạn chế. Trường hợp khác phải có lý do đặc biệt.

Theo giáo lý đạo Hồi, rượu bia làm sa sút trí tuệ, dễ đẩy người uống tới các hành vi không đúng đắn về đạo đức. Đó là lý do từ năm 1977, Chính phủ Pakistan cấm tất cả hoạt động xuất nhập khẩu rượu bia.

Tuy nhiên năm 2025 này, chính phủ đã bật đèn xanh trở lại. Murree là nhà máy duy nhất được cấp phép bán ra nước ngoài.

Ông Isphanyar M.Bhandara, CEO của Murree nói với Nikkei Asia: “Chúng tôi đã gửi hàng đến Bồ Đào Nha và vương quốc Anh. Chúng tôi cũng có đơn đặt hàng từ Nhật Bản.”

Theo ông Bhandara, tháng 9 vừa qua, công ty đặt mục tiêu xuất khẩu mỗi tháng khoảng 30.000 USD, đến 15 – 16 thị trường.

Vị CEO năm nay 53 tuổi, xuất thân từ gia đình theo đạo Zoroastrian, cũng là đại biểu Quốc hội Pakistan. Ông giữ ghế duy nhất ở Hạ viện dành cho người không theo đạo Hồi.

Zoroastrianism là 1 trong những tôn giáo lâu đời nhất thế giới, trước cả Hồi giáo.

Thời điểm có lệnh cấm năm 1977, Murree xuất khẩu sang Mỹ, UAE, Afghanistan và Li-băng. Nếu lệnh cấm không được áp dụng, ông Bhandara tự tin Murree có thể đã trở thành công ty tầm cỡ trong ngành.

Bất chấp khó khăn này, Murree vẫn tồn tại và phát triển tại thị trường nội địa. Trong năm tài chính kết thúc vào tháng 6.2025, công ty ghi nhận doanh thu lần đầu tiên đạt 100 triệu USD, lợi nhuận ròng sau thuế 11 triệu USD. Doanh thu gần như chia đều giữa sản phẩm có cồn và không cồn. Tuy nhiên, phân khúc có cồn tăng trưởng nhanh hơn.

Ngoài bia, sản phẩm chủ lực của công ty có rượu whisky, rượu vodka và rượu brandy. Tổng doanh thu từ 3 loại rượu này đạt 34 triệu USD, và từ bia đạt 18 triệu USD.

Hiện Murree sở hữu gần 1.800 nhân viên. Ông Bhandara chia sẻ tiếp: “Dây chuyền sản xuất của chúng tôi được nhập từ châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ, Tây Ban Nha và Anh. Các loại bia 500 ml thường có giá từ 2 đến 4 USD.”

Ngoài rượu bia, nhà máy còn sản xuất nước uống không cồn, cộng với chai lọ thủy tinh cho nhiều đối tác như Pepsi, 7 Up và Shezan.

Murree được người Anh thành lập năm 1860 tại thành phố cùng tên, cách Islamabad 50 km về phía Đông Bắc. Năm 1890, nhà máy chuyển đến thành phố Rawalpindi để tiện mở rộng.

Vị CEO nói về lịch sử: “Khi còn là thuộc địa của Anh, người Anh nhập khẩu bia từ quê nhà của họ. Sau đó có ý tưởng, là tại sao không sản xuất ngay tại chỗ thay vì phải chờ 3 – 4 tuần vận chuyển?”

Gia tộc Whymper sở hữu nhà máy bia Murree, đã bán công ty vào năm 1947 khi Ấn Độ độc lập khỏi thực dân Anh. Pakistan lúc này cũng là 1 phần Ấn Độ. Ông nội của CEO Bhandara mua lại phần lớn cổ phần nhà máy khi đó.

Hiện nay, Murree chiếm 95% thị trường đồ uống có cồn ở Pakistan. Nói về viễn cảnh sắp tới, CEO Bhandara cảm thấy kinh doanh tại Pakistan cực kỳ thú vị, vì thị trường khổng lồ hơn 200 triệu dân. Tuy nhiên thủ tục hành chính rườm rà, quan liêu và môi trường chính trị phức tạp, đang cản trở Murree và nhiều công ty khác vươn mình thành tập đoàn toàn cầu.

(Biên dịch: NVP)