Cảnh báo: Bệnh đậu mùa khỉ có những triệu chứng khác trước

Theo một nghiên cứu được Lancet Infectious Diseases công bố hôm 1.6, ca mắc bệnh đậu mùa khỉ có thể bị bỏ sót do có những triệu chứng khác với những gì các bác sĩ từng ghi nhận trước đây, khi giới chức y tế công cộng tại châu Âu và Bắc Mỹ gặp khó khăn trong việc kìm hãm đợt bùng phát ngày càng lan rộng.

Theo nghiên cứu trên 54 bệnh nhân từ bốn trung tâm chăm sóc sức khỏe tình dục tại London trong tháng 5.2022, các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ từ những ca mắc gần đây dường như nhẹ hơn và cục bộ hơn những gì các bác sĩ từng ghi nhận trước đây.

Các bệnh nhân, đều được xác nhận là nam quan hệ tình dục đồng giới, xuất hiện những triệu chứng và phát ban. Mặc dù vậy, nhóm này có tỷ lệ tổn thương da ở vùng hậu môn và khu vực sinh dục cao hơn, ít sốt cũng như mệt mỏi hơn những đợt bùng phát trước đó và gần 18% không ghi nhận bất kỳ triệu chứng nào trước khi phát ban.

Tổn thương da, từng được ghi nhận xuất hiện ở nhiều vùng khác nhau trên cơ thể, nhất là tay chân, khuôn mặt và cổ, thường cục bộ hơn từ những bệnh nhân tại London và gần 31% chỉ tổn thương ở hậu môn và khu vực sinh dục.

Tiến sĩ Ruth Byrne, bác sĩ tham gia thực hiện nghiên cứu của NHS Foundation Trust (Tổ chức Uỷ thác Dịch vụ y tế quốc gia) thuộc bệnh viện Chelsea & Westminster cho biết 1/4 số bệnh nhân cũng xét nghiệm dương tính với bệnh Chlamydia hoặc lậu mủ (hoặc cả hai) cùng thời điểm mắc đậu mùa khỉ, kết hợp với vùng tổn thương phổ biến ở vùng hậu môn và khu vực sinh dục cho thấy virus lây truyền qua tiếp xúc gần trong quan hệ tình dục.

Byrne lưu ý nghiên cứu này có thể không “phản ánh chính xác việc lây nhiễm ở phần đông dân số hơn” và có thể từ mọi nhà nghiên cứu là bác sĩ về chăm sóc sức khỏe tình dục.

Từ cập nhật về định nghĩa, bệnh đậu mùa khỉ thường được mô tả như căn bệnh với các triệu chứng tương tự bệnh cúm mùa, bao gồm sốt, sưng hạch bạch huyết, cơ thể đau nhức và mệt mỏi, sau đó là phát ban ở nhiều vùng khác nhau trên cơ thể, thường trên khuôn mặt và tay chân.

Nghiên cứu này nêu rõ, Mỹ, Vương Quốc Anh và châu Âu ghi nhận nhiều ca mắc đậu mùa khỉ khác nhau trong đợt bùng phát hiện nay.

Phần lớn trường hợp được báo cáo không có bất kỳ triệu chứng nào trước khi phát ban và chỉ xuất hiện ở hậu môn và khu vực sinh dục, thường không lan tới vùng khác và một vài bệnh nhân ghi nhận chỉ bị một hoặc hai bệnh đậu mùa.

Theo Byrne, bệnh đậu mùa khỉ có khả năng “sao chép những loại bệnh lây truyền qua đường sinh dục (SITs) phổ biến, như virus herpes và giang mai.” Bà khuyến cáo các bác sĩ và bệnh nhân cần thận trọng để tránh chẩn đoán sai.

Tiến sĩ Nicolo Girometti, cũng làm việc tại cơ quan y tế Anh NHS Foundation Trust nhận định, 1 trong 6 bệnh nhân trả lời nghiên cứu không có các dấu hiệu nghi nhiễm đậu mùa khỉ hiện nay. Girometti hối thúc các quan chức y tế đánh giá chỉ dẫn từ những gì các bác sĩ đã ghi nhận trong đợt bùng phát mới.

Trong hơn một thập kỷ qua, bệnh đậu mùa khỉ đã lây lan tại các quốc gia ở khu vực Trung Phi và Tây Phi, và chỉ mới xuất hiện chủ yếu ở phần còn lại của thế giới khi phát hiện nhiều trường hợp lây nhiễm tại châu Âu và Bắc Mỹ vào tháng 5.2022.

Sự xuất hiện của căn bệnh này là hồi chuông cảnh báo cho những chuyên gia và quan chức y tế công cộng, cũng như thúc đẩy chính phủ các nước hành động nhằm kiểm soát đợt bùng phát.

Đã có sẵn vaccine và các phương pháp điều trị bệnh đậu mùa khỉ, mặc dù phần lớn được phát triển cho loại virus “họ hàng” là đậu mùa. Tuy đã xuất hiện nhiều đợt bùng phát trong những thập kỷ qua, các quốc gia nơi đậu mùa khỉ không phải bệnh đặc hữu chưa tiến hành tiêm ngừa bất kỳ vaccine nào.

Trong khi đó, Mỹ ưu tiên vaccine cho các tiểu bang với tỷ lệ lây nhiễm cao và phần lớn người dân có nguy cơ mắc bệnh nặng trong nỗ lực tiêm chủng.

Nguồn cung hạn hẹp và chiến lược phòng ngừa hiện nay là khuyến cáo bất kỳ ai được xác định hoặc nghi nhiễm nên tiêm ngừa vaccine, bao gồm cả những người có tiếp xúc gần với người được chẩn đoán mắc bệnh đậu mùa khỉ, những người biết bạn tình của mình mắc bệnh và nam giới quan hệ tình dục đồng tính với người có nhiều bạn tình khác nhau tại nơi đang lây lan đậu mùa khỉ hoặc điểm ghi nhận trường hợp lây nhiễm.

Mặc dù số ca nhiễm chiếm phần đông là đồng tính nam, lưỡng tính và quan hệ tình dục đồng giới, các chuyên gia nhấn mạnh virus có thể lây nhiễm lên bất kỳ ai và đưa ra cảnh báo về sự kỳ thị.

Giả sử như bệnh đậu mùa khỉ có thể lây truyền qua đường tình dục.

Tuy nghi ngờ việc phần lớn số bệnh nhân trong nghiên cứu mắc bệnh đậu mùa khỉ qua đường tình dục, các nhà nghiên cứu tỏ ra thận trọng trong việc nhìn nhận bùng phát là bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Các nhà nghiên cứu nhận định, có sự khác biệt đáng kể giữa việc đi ngang qua hoặc tiếp xúc gần với bạn tình và những gì chỉ có thể xảy ra qua hoạt động tình dục, nhấn mạnh về yêu cầu phối hợp phản ứng nhằm đưa ra toàn bộ những gì ta biết về tốc độ lây lan của bệnh đậu mùa khỉ.

Ban đầu, bệnh đậu mùa khỉ lây nhiễm qua tiếp xúc gần với động vật hoặc người mắc bệnh, hay những món đồ có dính virus như khăn tắm, quần áo hoặc giường nằm. Bệnh đậu mùa khỉ cũng có khả năng lây lan qua các giọt bắn khi con người hít thở, ho, nói chuyện hoặc hắt hơi.

Xem thêm: WHO tuyên bố đậu mùa khỉ chưa phải tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu

Biên dịch: Minh Tuấn